Zachęcamy do lektury przeglądu minionego tygodnia w państwach Europy Środkowo-Wschodniej:
CSG Defence rozważa debiut giełdowy
Czeska grupa zbrojeniowa CSG Defence rozważa – wg informacji portalu Bloomberg – pierwszą emisję akcji na giełdzie w Amsterdamie w styczniu 2026 r. Zgodnie z szacunkami ekspertów, w ramach emisji akcji grupa może pozyskać nawet 3 mld EUR finansowania. Spółka jest szybko rosnącym producentem między innymi amunicji wielkokalibrowej, ciężarówek Tatra, pojazdów opancerzonych, broni strzeleckiej czy systemów rozpoznania. Od wybuchu wojny na Ukrainie w 2022 r. i pojawienia się gwałtownie rosnącego zapotrzebowania na swoje produkty przeżywa okres bezprecedensowego wzrostu.
Emisja akcji przez CSG Defence oznaczałaby wejście czeskiej grupy w nowy etap rozwoju. Pozyskanie dodatkowego finansowania giełdowego zwiększyłoby środki na rozbudowę infrastruktury produkcyjnej, inwestycje w badania i rozwój czy kolejne akwizycje (CSG dokonała licznych przejęć np. w Stanach Zjednoczonych). Grupa mogłaby również wzmocnić swoją pozycję w państwach Europy Środkowej i Wschodniej.
Rumunia pozyskuje używane F-16
Rząd Rumunii pozyskał od Niderlandów 18 używanych samolotów taktycznych F-16. Koszt kontraktu wyniósł symboliczne 1 EUR bez podatku VAT. Nabyte samoloty będą operować w ramach Europejskiego Centrum Treningowego F-16 w 86. Bazie Lotniczej w Fetești i posłużą do szkolenia rumuńskich oraz ukraińskich pilotów. Ten sam typ samolotu, w podobnym celu, był wcześniej pozyskiwany między innymi od Portugalii.
Przedłużenie funkcjonowania Europejskiego Centrum Treningowego F-16 w Rumunii i pozyskanie nowych samolotów na jego rzecz to przykład udanego partnerstwa pomiędzy państwem wschodniej flanki i zachodnioeuropejskim partnerem. Bukareszt wzmacnia swoją rolę jako państwo wspomagające istotne ukraińskie zdolności obronne (Siły Zbrojne Ukrainy mają docelowo operować przynajmniej 87 samolotami F-16), zaś Haga przeprowadza przyspieszoną modernizację własnego lotnictwa taktycznego – przekazane samoloty zostaną zastąpione nowymi F-35.
Rheinmetall planuje wysłanie kolejnych bojowych wozów piechoty na Ukrainę
Prezes grupy Rheinmetall Armin Papperger poinformował o produkcji kolejnych pięciu bojowych wozów piechoty typu KF41 Lynx na potrzeby ukraińskie. Jeden wóz tego typu został już przekazany do testów Siłom Zbrojnym Ukrainy, zaś niemiecka grupa aktywnie zabiega o duży kontrakt z Kijowem. Według ocen Pappergera, potencjalne dostawy, połączone z uruchomieniem produkcji na Ukrainę powinny się wiązać z kontraktem na ok. 200-300 pojazdów.
Niemiecka grupa aktywnie dąży do rozszerzenia swojego biznesu w regionie nie tylko o koprodukcję i sprzedaż amunicji wielkokalibrowej. W ostatnim czasie widoczna jest aktywizacja działań mających na celu promocję w regionie wschodniej flanki pojazdów opancerzonych, w tym czołgów i bojowych wozów piechoty. Rheinmetall liczy również na zakup przez Siły Zbrojne Ukrainy kołowych transporterów opancerzonych typu Fuchs.
Szwecja i Ukraina planują utworzenie centrum technologii wojskowych
Ministrowie Szwecji i Ukrainy podpisali list intencyjny dotyczący współpracy w zakresie rozwoju technologii wojskowych. Głównym celem tego projektu ma być utworzenie centrum technologii wojskowych zlokalizowanego na Ukrainie. Przewidywany jest bezpośredni udział szwedzkich specjalistów, którzy pracować mają bezpośrednio na Ukrainie. Doświadczenie funkcjonowania w warunkach wojennych jest kluczowym czynnikiem, który może wpłynąć na powstanie nowoczesnych rozwiązań militarnych.
Nowe przedsięwzięcie szwedzko-ukraińskie jest kontynuacją dobrej współpracy szwedzkiego przemysłu zbrojeniowego z Ukrainą. Na przykład w październiku podpisano inny list intencyjny i powołano grupy eksperckie w zakresie dostaw i ewentualnej współpracy przy produkcji nowej generacji myśliwców Gripen E w perspektywie kilkuletniej. Powstanie centrum technologii wojskowych umożliwi udział szwedzkich firm zbrojeniowych w tworzeniu rozwiązań militarnych z możliwością bezpośredniego prowadzenia testów w strefie wojny. Strategia ta zaprocentuje z pewnością przy zawieraniu nowych kontraktów eksportowych zarówno przez Szwecję jaki i Ukrainę.
Rozbudowa infrastruktury monitorującej zagrożenia na granicy Norwegii z Rosją
Norwegia otrzymała środki finansowe w wysokości 16,4 mln euro w ramach unijnego programu Border Management and Visa Instrument (BMVI) na lata 2021-2027. Realizacja programu powierzona została Policji Norweskiej i realizowana będzie na lądowym odcinku granicy z Rosją. Na wybranych fragmentach około 200 km odcinka zostaną zbudowane elementy infrastruktury monitorującej i zabezpieczające przed nieuprawnionym przedostaniem się ludzi i obiektów powietrznych. Planowane jest zbudowanie masztów z sensorami do detekcji i obserwacji, jak również wykorzystanie dronów na wybranych odcinkach granicy.
Program BMVI to znany unijny mechanizm ukierunkowany na wzmocnienie granic, szczególnie infrastruktury graniczną Unii Europejskiej. Powodem rozbudowy infrastruktury służącej do monitorowania granicy z Rosją jest wzrost identyfikowanych zagrożeń o charakterze hybrydowym. Nie bez znaczenia dla podjęcia tej decyzji były rekomendacje wzmocnienia bariery przed działaniami poniżej progu wojny zawarte w raportach norweskich służb specjalnych tj Norweskiego Wywiadu Zagranicznego (NIS) w dokumencie “NIS Focus 2025” oraz Norweskiej Służby Bezpieczeństwa Policji w raporcie o zagrożeniach “PST National Threat Assessment 2025”.
Posiedzenie Miedwiediewa o bezpieczeństwie północno-zachodniej Rosji
W Petersburgu odbyło się robocze posiedzenie pod przewodnictwem Dmitrija Miedwiediewa, poświęcone kwestiom bezpieczeństwa regionalnego w północno-zachodnich regionach Federacji Rosyjskiej. Omawiano stan i ochronę infrastruktury krytycznej, a także rozwój regionalnych systemów obrony terytorialnej. Spotkanie zgromadziło przedstawicieli struktur bezpieczeństwa, resortów obrony i administracji regionalnej. Dyskutowano o podniesieniu gotowości sił lokalnych na wypadek zagrożeń militarnych i sabotażowych. Uwagę poświęcono też technologicznemu wsparciu infrastruktury energetycznej i transportowej, kluczowej dla Północno-Zachodniego Okręgu Federalnego.
Akcent na obronę terytorialną i obiekty strategiczne wskazuje na rosnące rosyjskie przygotowania do potencjalnych działań militarnych na teatrze północno – zachodnim i pogranicza z NATO.
Rotacje i reorganizacja rosyjskich zgrupowań na froncie ukraińskim
Na kierunkach kupiańskim, charkowskim i donieckim odnotowano liczne rotacje oddziałów szturmowych wchodzących w skład rosyjskich zgrupowań wojsk w ramach tzw. Specjalnej Operacji Wojskowej. Do walki wprowadzono nowe grupy ochotnicze, w tym formacje pochodzące z Czeczenii, o czym poinformował Ramzan Kadyrow. Równocześnie w kilku rejonach frontu, zwłaszcza w okolicach Pokrowska (Krasnoarmiejska), przeprowadzono reorganizację lokalnych pododdziałów. Zmiany obejmują scalanie mniejszych grup w większe zespoły sapersko-inżynieryjne oraz jednostki wyspecjalizowane w zwalczaniu dronów, co zwiększa rosyjski potencjał inżynieryjny i kontrdywersyjny w strefie działań.
Intensyfikacja rotacji i reorganizacji wskazuje na próbę utrzymania tempa ofensywy przy jednoczesnym uzupełnieniu wysokich strat i dostosowaniu struktury jednostek wojskowych do potrzeb walki z ukraińskimi dronami i minowaniem terenu.
Aktualności Instytutu Wschodniej Flanki (IWF):
- W minionym tygodniu opublikowaliśmy anglojęzyczną wersję analizy eksperta IWF płk. (rez.) Łukasza Paczesnego na temat Estońskiej Ligi Obronnej i wniosków dla Polski z analizy studium przypadku tamtejszego systemu obrony terytorialnej. Materiał o wnioskach z ww. analizy opublikowało Radio WNET.
- Instytut Sobieskiego opublikował podsumowanie II Forum Idee dla Polski, podczas którego miała miejsce premiera naszego nowego raportu dot. włączenia sektora prywatnego w budowę systemu bezpieczeństwa państwa.
- Ekspert IWF ppłk (rez.) Maciej Korowaj wystąpił w programie “Didaskalia” u red. Patrycjusza Wyżgi. Rozmowa dotyczyła zmian w chińskich siłach zbrojnych, w tym praktycznego wdrażania lekcji z rosyjskiej agresji na Ukrainę. Zachęcamy do wysłuchania całego wywiadu.